11.10.08

Ρόλοι και ονόματα

Είναι γνωστή η σχέση γλώσσας και εξουσίας. Ο λόγος του ενός ακόμη και αν δεν στέκεται εξαρχής εναντίον του άλλου, από τη στιγμή που βρίσκεται απέναντί του, εξελίσσεται ως ενάντιος. Υπό αυτήν την οπτική, η διαφωνία δεν έγκειται μόνο στη συγκυρία αλλά και στην επιθυμία του ατόμου να τη διατυπώσει και να διαμορφώσει κατ’ αυτόν τον τρόπο το λεκτικό τελετουργικό της.
Καθώς ο λόγος της διαφοράς, που έχει ειπωθεί, έχει στερηθεί όλα εκείνα που θα μπορούσαν να είχαν ειπωθεί, καθώς έχει απογυμνωθεί από το δυνητικό του περιεχόμενο και αποτελεί ορισμένη, κατονομασμένη και δεδομένη μορφή, αυτός ο λόγος είναι τόσο τμηματικά όσο και φασματικά καταγεγραμμένος στη μνήμη αποστολέα και παραλήπτη. Αυτό σημαίνει ότι το άτομο ενσωματώνει ονόματα που ακούστηκαν στη μνήμη του ανεξάρτητα από τη χρονική τους σειρά και ανεξάρτητα το ένα από το άλλο, ώστε κάποια να επικρατούν και κάποια να χάνονται.

Τα ονόματα, ωστόσο, καθώς και η εκφορά τους επαφίενται στον ρόλο που ασκεί ο εκάστοτε φορέας τους. Εφόσον, λοιπόν, είναι εξαρτημένα από το ρόλο – και κατ’ επέκταση από την ίδια την εξουσία – συνδέονται το ένα με το άλλο με όρους αναγκαιότητας και όχι απλής τυχαιότητας. Ειδικότερα, η αναλυτική δύναμη των ονομάτων διαφαίνεται στο ακόλουθο παράδειγμα: στη σχέση θράσους και ειλικρίνειας. Στην περίπτωση ενός διαπληκτισμού, ο θιγόμενος καταλογίζει στον επιτιθέμενο την ευθύνη για το θράσος του, ο επιτιθέμενος όμως αξιολογεί ως ειλικρινή τη στάση του, την απόφασή του να ξεπεράσει τη συνθήκη της κοσμιότητας και να βρεθεί αντιμέτωπος μπροστά σε αυτόν που αποδείχτηκε τύραννός του. Συνήθως ο τύραννος είναι ο διοργανωτής, γι’ αυτό και υπερασπίζεται τον εαυτό του ακριβώς επειδή έχει καταβάλει κόπο, χρόνο, και ιδέες για την υλοποίηση του εγχειρήματος, ενώ ο αντιμέτωπός του έχει μόλις συμμετάσχει σε αυτό. Δεν έχει συνδεθεί με αυτό με όρους αφοσίωσης και άρα δεν μπορεί να το καρπωθεί, δεν πρέπει να το καταπατήσει. Ως ιδιοκτησία, το εγχείρημα ανήκει στον διοργανωτή οπότε αν παρουσιαστεί δυσαρμονία, η ονομαστική δαπάνη γι’ αυτήν επιβαρύνει μόνο τον διοργανωτή. Κατά συνέπεια, το θράσος εκφέρεται ως η αποτίμηση της ειλικρίνειας και δεν μπορεί το ένα να υπάρξει χωρίς την ύπαρξη του άλλου. Δεν μπορούμε να υποστηρίζουμε το αίτημα για μια κοινωνία ανοιχτή, ελεύθερη χωρίς να εκλαμβάνουμε υπόψη και την αναγκαία αλληλουχία, τη διττή ονομασία των εννοιών. Οι ρόλοι επινοούν ονόματα και αντιστοίχως τα ονόματα αναλύονται μέσα από τους ρόλους.

No comments: